- Giới thiệu
E-learning là viết tắt của Electronic Learning. Hiện nay, có rất nhiều cách hiểu về E-learning. Hiểu theo nghĩa tổng quát, E-learning là một thuật ngữ dùng để mô tả việc học tập, đào tạo dựa trên công nghệ thông tin và truyền thông, đặc biệt là công nghệ thông tin.
Theo một cách hiểu khác, Elearning là một kiểu dạy học trong đó người dạy và người học có thể giao tiếp với nhau qua mạng dưới các hình thức như: e-mail, thảo luận trực tuyến (chat), diễn đàn (forum), hội thảo video… ; các nội dung học tập có thể được phân phát qua các công cụ điện tử hiện đại như máy tính, mạng vệ tinh, mạng Internet, Intranet, các website… hoặc có thể thu được từ đĩa CD, băng video, audio…
Hiện nay, có hai hình thức giao tiếp giữa người dạy và người học là giao tiếp đồng bộ (Synchronous) và giao tiếp không đồng bộ (Asynchronous).
- Giao tiếp đồng bộ là hình thức giao tiếp trong đó tại cùng một thời điểm có nhiều người truy cập mạng và trao đổi thông tin trực tiếp với nhau: thảo luận trực tuyến, hội thảo video, nghe đài hoặc xem tivi phát sóng trực tiếp…
- Giao tiếp không đồng bộ là hình thức mà những người giao tiếp không nhất thiết phải truy cập mạng tại cùng một thời điểm; ví dụ như: các khóa tự học qua Internet, CD-ROM, e-mail, diễn đàn. Đặc trưng của kiểu học này là giảng viên phải chuẩn bị tài liệu trước khi khóa học diễn ra; học viên được tự do chọn lựa thời gian tham gia khóa học.
Trong loại hình học tập truyền thống (học tập mặt đối mặt), học viên trực tiếp nhận thông tin (bài giảng) từ giảng viên. Khi các học viên tự học bằng sách vở, băng tiếng, băng hình, phát thanh, truyền hình… học viên thiếu hẳn yếu tố giao tiếp hai chiều giữa thầy – trò, trò – bạn. Các giao tiếp hai chiều này, trên thực tế lại là một yếu tố rất quan trọng trong quá trình dạy và học.
Học tập trực tuyến hay học tập trên mạng ra đời nhằm tạo ra yếu tố giao tiếp hai chiều giữa học viên với giáo viên – “ảo” và trao đổi với các bạn học – “ảo” qua mạng máy tính hoặc Internet. Học tập trực tuyến còn có tác dụng kích thích ý thức tự học của học viên, hỗ trợ học viên tiếp cận với nguồn thông tin phong phú hơn rất nhiều so với bài giảng trên lớp của giáo viên.
Tuy mới ra đời không lâu, nhưng đến nay dạy học trực tuyến đã là một loại hình học tập rất phổ biến trên toàn thế giới, không những chỉ có tác dụng hỗ trợ cho học viên tự học, học viên đào tạo từ xa mà còn rất bổ ích cho việc học tập trên lớp theo loại hình đào tạo truyền thống.
- Những hình thức đào tạo trực tuyến
Đến nay có thể kể ra 5 loại hình đào tạo trực tuyến như sau:
1) Đào tạo dựa trên công nghệ (TBT – Technology-Based Training) là hình thức đào tạo có sự áp dụng công nghệ, đặc biệt là dựa trên công nghệ thông tin.
2) Đào tạo dựa trên máy tính không nối mạng (CBT – Computer-Based Training) là hình thức đào tạo sử dụng các ứng dụng (phần mềm) đào tạo trên các đĩa CD-ROM hoặc cài trên các máy tính độc lập, không nối mạng, không có giao tiếp với thế giới bên ngoài. Thuật ngữ này được hiểu đồng nhất với thuật ngữ CD-ROM Based Training.
3) Đào tạo dựa trên web (WBT – WebBased Training) là hình thức đào tạo sử dụng công nghệ web. Nội dung học, các thông tin về người học và quản lí khóa học được lưu trữ trên máy chủ và người dùng có thể dễ dàng truy nhập thông qua trình duyệt web. Người học có thể giao tiếp với nhau và với giáo viên, sử dụng các chức năng trao đổi trực tiếp, diễn đàn, e-mail… và có thể nghe được giọng nói và nhìn thấy hình ảnh của người giao tiếp với mình.
4) Đào tạo trực tuyến (Online Learning/Training) là hình thức đào tạo có sử dụng kết nối mạng để thực hiện việc học: lấy tài liệu học, xem chương trình, giao tiếp giữa người học với nhau và với giáo viên…
5) Đào tạo từ xa (Distance Learning) là hình thức đào tạo trong đó người dạy và người học không ở cùng một chỗ, thậm chí không cùng một thời điểm. Ví dụ như việc đào tạo sử dụng công nghệ hội thảo cầu truyền hình hoặc công nghệ web.
- Sự khác nhau
Có hơn 40% công ty trong danh sách Fortune 500 sử dụng eLearning và 72% tổ chức cho rằng eLearning cung cấp cho họ một lợi thế cạnh tranh khác biệt theo báo cáo của eLearningIndustry.com.
3.1. Không gian và thời gian
Với e-learning, dạy và học không bị giới hạn bởi không gian và thời gian thông thường. Điều này đã phá bỏ những trở ngại về khoảng cách địa lý và giờ học của lớp học tập trung thông thường. Nhiều học viên tại những địa điểm khác nhau đều có thể tham dự vào bài giảng giáo viên. Số lượng học viên không bị giới hạn bởi không gian lớp học.
Đối với một số sinh viên muốn đến một quốc gia khác để học điều gì đó, đặc biệt nếu họ chỉ muốn học một khóa học nhất định thay vì nhận bằng thì sẽ phải gặp nhiều khó khăn hơn. Học trực tuyến giúp đơn giản hóa quá trình này, cho phép sinh viên từ khắp nơi trên thế giới hoàn thành các khóa học được tạo ra bởi các trường đại học tốt nhất thế giới.
Điều này cũng có lợi cho các sinh viên bản địa, họ có thể giao tiếp và học tập cùng với những người đến từ các nền văn hóa khác nhau. Tất nhiên, có những trường đại học cũng cung cấp các trải nghiệm đa văn hóa những chúng sẽ không đa dạng như trên các khóa học trực tuyến.
Học trực tuyến không giới hạn độ tuổi được xem là sự lựa chọn hoàn hảo cho những người lớn tuổi, vẫn đang đi làm nhưng vẫn muốn bổ sung thêm kiến thức. Hơn nữa, khi tham gia vào lớp học “ảo” ta như có cảm giác là giảng viên đang giảng bài trực tiếp cho mình và chỉ một mình.
3.2. Chi phí
Lớp học truyền thống yêu cầu một giáo viên, có mặt mọi lúc mọi nơi khi giảng một khóa học, nhưng đào tạo trực tuyến thì không. Việc tập trung học viên để có một lớp học tập trung cần khoản chi phí tương đối nhưng với e-learning thì chỉ chi phí thấp hơn. Với học viên, ngoài học phí khi học tại một học tập trung thì còn phải chi trả các khoản phụ phí như tiền xăng xe, tiền ăn khi những buổi học nối liền nhau, tiền sách, tiền giáo trình… Chi phí tiết kiệm hơn là những gì mà cuộc cách mạng khoa học công nghệ mang đến cho toàn cầu.
3.3. Tài liệu
Để theo học một khoá học thông thường bạn sẽ phải mua những giáo trình nhất định và một loạt các tài liệu tham khảo khác. Nhưng tại lớp e-learning, giáo trình và tài liệu được giáo viên tải lên cho học viên sử dụng được luôn. Vì vậy, chỉ thể do lười biếng mà bạn không chịu học chứ không phải là không có tiền mua giáo trình và tài liệu tham khảo. Ngoài, việc giáo viên tải giáo trình và tài liệu lên hệ thống giúp cho tài liệu được đồng bộ tránh các bản in khác nhau có thể chứa sai sót của nhà xuất bản. Dần dần, đọc giáo trình online, đọc ebook sẽ thịnh hành hơn giáo trình giấy, sách giấy bởi sự tiện dụng và đa năng của nó.
3.4. Theo dõi tiến độ học
Tại e-learning, giáo viên, phụ huynh và học viên đều theo dõi được tiến độ học tập của học viên thông qua hệ thống cho website cung cấp. Theo dõi được tiến độ học giúp giáo viên điều chỉnh được bài giảng của mình, giúp học viên, phụ huynh nắm được tinh thần học tập của học viên và giúp học viên quan sát được chính quá trình học tập của mình. Theo dõi được tiến độ học tập trên các website e-learning mọi thứ rất cụ thể chứ không mơ hồ chỉ qua những lời nhận xét của giáo viên.
Tuy nhiên học trực tuyến rất khó để giám sát người học trong môi trường ảo khi họ tham gia các bài giảng trực tuyến cùng lúc với nghe nhạc, chơi trò chơi, v.v.
3.5. Tương tác
Học tập trong lớp bao gồm sự tương tác mặt đối mặt giữa học viên với người hướng dẫn và bạn bè (hoặc đồng nghiệp). Học viên trong lớp học, tích cực tham gia đặt câu hỏi và giải quyết thắc mắc của họ tạo ra trải nghiệm học tập năng động. Các cuộc đối thoại giữa các cá nhân trong lúc không hiểu bài cũng tạo cơ hội để chia sẻ kinh nghiệm của nhau.
Mặt khác, trong e-learning, loại tương tác này không khó mà thông qua email, trò chuyện, diễn đàn và hội thảo trên web, bạn sẽ không ở trong một môi trường thảo luận. Có khả năng là bạn sẽ không thường xuyên có bất kỳ tương tác nào với các đồng nghiệp. Do đó, nếu bạn có thắc mắc thì nhiều khả năng hơn là bạn phải tự học, bạn sẽ cần phải tự mình quay lại và tìm ra giải pháp, hoặc hỏi chuyên gia huấn luyện qua email hoặc trò chuyện.
Một điều nữa là học trên lớp có thể thú vị bởi các hoạt động nhóm, các bài tập để học sinh cùng làm việc. Những bài tập như vậy, mang lại cơ hội tích cực tham gia vào quá trình học tập. Học sinh có thể trao đổi ý kiến với nhau và do đó làm cho quá trình học tập trở nên thú vị hơn, điều này không thể làm được trong phương tiện học tập điện tử.
3.6. Linh hoạt
Học viên có thể học theo tốc độ của riêng mình và làm bài kiểm tra vào thời gian đã chọn. Nếu một cá nhân, người đang sử dụng phương tiện học tập điện tử, gặp bất kỳ vấn đề nào với phương pháp hoặc hiểu tài liệu khóa học. Họ luôn có thể xem qua tài liệu khóa học của mình hoặc phát lại bản ghi video để tìm giải pháp cho bất kỳ câu hỏi nào.
Bên cạnh đó, nó cho phép học viên tạm dừng đào tạo, đọc lại thông tin hoặc kiểm tra thông tin mà họ đã biết.
Vì đào tạo trực tuyến có thể được thực hiện trên tất cả các thiết bị điện tử như máy tính xách tay, máy tính bảng và điện thoại nên có thể tạo sự linh động cho người học, giúp dễ dàng tiếp cận hơn đến các chương trình. Việc học có thể được thực hiện ngay cả khi trên xe bus, trên máy bay, v.v Trong khi bạn đã từng bị giới hạn trong không gian học tập, giờ đây cả thế giới đều có thể là lớp học của bạn. Vì được phân phối trực tuyến, các giải pháp eLearning có thể bao gồm video, bài kiểm tra, hoạt động và hình ảnh trong khóa đào tạo. Các công nghệ eLearning sắp tới hứa hẹn sẽ giúp bạn đắm chìm hơn nữa, bao gồm:
- Thực tế tăng cường
- Mô phỏng thực tế ảo
- Video
- Học trên thiết bị di động
- Lộ trình học tập được cá nhân hóa